Socialist Republic of Vietnam

Đối thoại giữa Chủ tịch tỉnh Đắk Lắk với hai quan chức ngoại giao Hoa Kỳ

Hôm qua, 26/4, ông Noah Zaring, viên chức chính trị Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội và ông Marc Forino, viên chức chính trị Tổng lãnh sự quán Hoa Kỳ tại TP.HCM đã đến Đắk Lắk. Mục đích chính chuyến đi của hai quan chức này là để tiếp cận với những vấn đề liên quan đến cuộc gây rối ngày 10/4 vừa qua tại Tây Nguyên.

Họ đã được tự do tiếp xúc với những người họ cần tiếp xúc và đi đến những nơi họ cần đến. Đúng 16 giờ 30, tại trụ sở UBND tỉnh Đắk Lắk đã diễn ra cuộc gặp gỡ, đối thoại thẳng thắn và thú vị giữa hai người này với Chủ tịch UBND tỉnh, ông Nguyễn Văn Lạng.

Chủ tịch Nguyễn Văn Lạng: "Tôi được biết các ông dự định đến đây vào ngày 7/4. Không biết là do vô tình hay hữu ý mà tôi thấy có một việc rất lạ. Ngày 9/4, tức là trước khi vụ gây rối xảy ra một ngày, trên một trang web, Quỹ Người Thượng do Ksor Kok cầm đầu đã tuyên bố sẽ có 150 ngàn người đi biểu tình. Chắc là ông đã biết kế hoạch của Ksor Kok? Một chiến dịch tuyên truyền đòi thành lập Nhà nước "Đề Ga độc lập", đòi đuổi người Kinh ra khỏi Tây Nguyên... Ông cũng biết đó là điều rất vô lý.

Và ngay sau khi cuộc gây rối xảy ra, Ksor Kok đã mở một chiến dịch tuyên truyền xuyên tạc. Đáng tiếc là có rất nhiều hãng tin lớn, kể cả các hãng tin hàng đầu thế giới đã nghe theo sự xuyên tạc này. Bọn họ đã tung tin rằng có hàng ngàn người bị thảm sát, hàng trăm người bị giết chết rồi quẳng xuống sông... Rất tiếc, như các ông đã biết đấy, Buôn Ma Thuột không có một con sông nào cả. Những người tiến hành cuộc bạo động đã sử dụng hung khí, uống rượu và đập phá, cướp bóc của cải của người dân, tấn công những người thi hành công vụ. Rõ ràng cuộc gây rối vừa qua là có chủ đích, có kế hoạch bài bản. Tại sao các ông lại sắp xếp chuyến đi Tây Nguyên trong thời gian đó, tôi cho là rất đáng tiếc...".

Ông Zaring: "Có thể những thông tin mà ông vừa nêu cho thấy sức mạnh của Internet, cho thấy trong thời đại này thông tin nhanh như thế nào...".

Chủ tịch Nguyễn Văn Lạng ngắt lời: "Vấn đề là có chính xác hay không. Bản thân kỹ thuật, công nghệ truyền tin là không xấu, vấn đề là thông tin có chính xác hay không, vấn đề là ở chỗ đó. Tôi nhiều lần tiếp xúc với các vị đại sứ và quan chức ngoại giao Hoa Kỳ và chúng tôi rất hoan nghênh tuyên bố của phía Hoa Kỳ là: Nước Mỹ không ủng hộ, không dung túng cho bọn ly khai lưu vong. Việt Nam có câu "Nuôi ong tay áo". Ksor Kok chính là một tên khủng bố. Báo chí phương Tây cho đây là một cuộc biểu tình bất bạo động. Tôi sẽ cho các ông biết "bất bạo động" ở đây là như thế nào ?" (mở băng video cho hai người Mỹ xem).

Sau khi xem xong cuốn băng video về cuộc gây rối, chủ tịch Nguyễn Văn Lạng nói tiếp: "Lần trước khi đề cập đến Ksor Kok, ông bảo rằng không có chứng cứ về hoạt động ly khai, chống Nhà nước Việt Nam của Ksor Kok, lần này tôi cho ông xem...". Ông Lạng cho người mang ra một tấm biểu ngữ thu được từ những người gây rối, trong đó có những câu: "Thành lập Nhà nước Đề Ga độc lập", "Tổng thống Ksor Kok". "Đuổi người Kinh, đuổi công an ra khỏi Tây Nguyên"...

Ông nói tiếp: "Bọn chúng bảo người dân rằng đi ra biểu tình sẽ được cấp đất, cấp nhà, có người Mỹ tới nên muốn đi Mỹ thì sẽ được đi Mỹ... Bọn chúng đã lừa dối. Chúa không bao giờ dạy người ta lừa dối cả. Tất cả các tôn giáo đều hướng con người tới điều thiện, không tôn giáo nào chấp nhận lừa dối cả".

Ông Zaring nói: "Để tránh hiểu lầm, tôi xin khẳng định lại: Chính phủ Hoa Kỳ công nhận và ủng hộ Chính phủ Việt Nam... Chính phủ Hoa Kỳ không ủng hộ các tổ chức, cá nhân nào hoạt động lật đổ Chính phủ Việt Nam... Tuy nhiên, đôi khi đã có sự hiểu lầm. Ngay ở Hoa Kỳ cũng có sự phát biểu đòi độc lập và chống lại Chính phủ Hoa Kỳ vì các lý do khác nhau, mặc dù nhiều người Mỹ không thích thú gì với những ý kiến đó. Nhưng họ vẫn được quyền nói, trừ phi họ hành động vượt qua ranh giới cho phép. Chẳng hạn như dùng súng bắn người thi hành công vụ. Với tinh thần đó, chúng tôi không ủng hộ các tổ chức dùng bạo lực, nhưng họ phát biểu thì được phép. Tôi xin nhắc lại quan điểm của mình: Chúng tôi không ủng hộ việc dùng bạo lực lật đổ Chính phủ Việt Nam".

Về những thông tin trên Internet của Quỹ Người Thượng, ông Zaring nói rằng ông và đồng sự của ông cùng đi "không theo dõi những dự báo trên Internet". Về "lý do chính" của chuyến đi này, ông Zaring khẳng định: "Chúng tôi muốn có được những thông tin chính xác. Chúng tôi biết chúng tôi sẽ không có được một bức tranh chân thực nếu chỉ thông qua Internet. Và chúng tôi không sử dụng những thông tin không chính thức khi trao đổi".

Ông Zaring cũng thông báo: "Chiều nay, chúng tôi đã tiếp xúc với lãnh đạo huyện và xã, cuộc tiếp xúc rất bổ ích. Ngày mai chúng tôi sẽ tiếp xúc với lãnh đạo địa phương khác và gặp gỡ với những người dân".

Ông Zaring xin đặt câu hỏi: "Có bao nhiêu người tham gia, con số thương vong, khu vực diễn ra và khoảng thời gian diễn ra vụ việc?".

Chủ tịch Nguyễn Văn Lạng trả lời rằng, về con số ông không nói được toàn Tây Nguyên là bao nhiêu người tham gia, nhưng ông bác bỏ con số hàng chục, hàng trăm ngàn mà các phương tiện thông tin phương Tây nêu, nhưng ông bảo rằng con số thực sự chính xác cũng không thống kê được vì nhiều người tham gia biểu tình nửa đường đã quay trở lại. Còn số người chết, ông Lạng khẳng định: "Ở Đắk Lắk không có ai chết trong vụ này cả".

Riêng con số bị thương, ông Lạng nói: "Không quá 40 người và tất cả những người bị thương tôi đều đến thăm, nếu ông muốn biết cụ thể hơn thì đến Bệnh viện Đa khoa sẽ rõ. Trong những người bị thương có 16 chiến sĩ công an". Còn địa điểm và thời gian, ông Lạng nói: "Đắk Lắk có 13 huyện, sự việc diễn ra ở 3 địa điểm, bắt đầu từ 7 giờ sáng, nhóm cuối cùng giải tán là lúc 11 giờ trưa".

Ông Zaring: "Tôi rất quan tâm đến sức khỏe của các công an bị thương, tôi sẽ rất vui khi biết không có ai bị thương nặng". Ông Lạng: "Có một chiến sĩ thương nặng nhưng nay cũng đã ra viện rồi". Ông Zaring: "Xin cám ơn ông chủ tịch. Tôi nghĩ từng mảng thông tin sẽ ghép lại thành một bức tranh. Tôi cũng hiểu rất khó thống kê được số người tham gia, nhưng hy vọng những con số đó sau này sẽ được công bố. Và sẽ rất bổ ích cho chúng tôi nếu có được bản sao cuốn băng video". Ông Lạng: "Tôi sẽ đáp ứng yêu cầu của ông".

Hỏi tiếp: "Có ai bị bắt giữ không?". Trả lời: "Có hơn 10 người bị tạm giữ. Theo luật pháp của chúng tôi, chúng tôi không bắt giữ mà chỉ tạm giữ. Họ bị tạm giữ là do những hành vi vi phạm pháp luật: họ đã chống người thi hành công vụ, đánh cảnh sát, đập phá, cướp bóc tài sản của nhân dân... Sau khi điều tra, nếu như họ không vi phạm Bộ luật Hình sự thì họ sẽ được trả tự do. Ngày mai, các ông có thể gặp những người đó".

Tiếp đó là ý kiến trao đổi giữa ông Marc Forino với Chủ tịch Nguyễn Văn Lạng xung quanh vấn đề "phòng cháy, chữa cháy", đề cập đến những giải pháp nhằm tránh xảy ra những trường hợp như vừa rồi. Ông Marc Forino thông báo rằng, thông qua các tổ chức phi chính phủ, Chính phủ Hoa Kỳ sẵn sàng tài trợ cho các dự án phát triển Tây Nguyên. Chủ tịch Nguyễn Văn Lạng cám ơn và ghi nhận thiện chí đó của Chính phủ Hoa Kỳ.

Cuộc đối thoại diễn ra trong 2 tiếng đồng hồ.

Hoàng Hải Vân - Võ Ba - Hoàng Thu
Báo Thanh Niên

(từ Buôn Ma Thuột)