Socialist Republic of Vietnam

Nhandan.org.vn, cập nhật 18giờ30 - 18-8-2003
Phó thị trưởng Jersey, cựu binh Mỹ:
Chúng tôi đã phá hủy Việt Nam nhưng chưa làm gì để giúp họ tái thiết


Ông Jaime Vásquez - phó thị trưởng thành phố Jersey, bang New Jersey (Mỹ) - cựu binh Mỹ, đang thu thập những hình ảnh sống động về Việt Nam làm tư liệu cho cuộc điều trần phản đối phiên bản của dự luật nhân quyền Việt Nam trước Hạ viện Mỹ vào tháng chín tới. Ông cho biết, chính phủ Mỹ nên giúp đỡ chứ không phải bắt Việt Nam làm theo những gì mình muốn.

Hỏi: Ông có thể cho biết vì sao lại quyết định tham gia cuộc điều trần phản đối dự luật nhân quyền Việt Nam?

Trả lời: Khoảng tháng chín hoặc đầu tháng mười tới đây điều khoản bổ sung liên quan đến Việt Nam do hạ nghị sĩ Mỹ Chris Smith đề xướng trong dự luật chuẩn chi ngân sách đối ngoại sẽ được điều trần tại Ủy ban đối ngoại của Hạ viện Mỹ. Tôi đại diện cho Phong trào cựu binh vì hòa bình, một tổ chức gồm 5.000 cựu quân nhân Mỹ, tới hạ viện tham gia điều trần. Ngay từ đầu, tôi luôn phản đối và chống lại dự luật nhân quyền Việt Nam vốn mưu toan phá hoại quan hệ kinh tế giữa hai nước. Tôi tiến hành chuyến thăm Việt Nam để được tận mắt chứng kiến những gì đang diễn ra tại đây và khi trở về Mỹ, tôi có thể đứng trước hạ viện tuyên bố rằng: "Thưa quý vị, những gì mà quý vị nghĩ về Việt Nam và những gì đang diễn ra ở Việt Nam thật sự là hai điều hoàn toàn khác biệt”.

Hỏi: Đâu là một Việt Nam thật sự theo cảm nhận của ông?

Trả lời: Tôi đến nhà thờ lớn ở Hà Nội vào sáng chủ nhật, hòa mình với dòng người vào nhà thờ, chụp ảnh cả nghìn người đang đi lễ, làm lễ. Vậy mà ông Smith nói rằng Việt Nam không có tự do tôn giáo. Ở đây, tôi, một chính trị gia Mỹ được tự do đi du lịch. Đất nước nào cũng có những chuyện nội bộ của mình và hãy tôn trọng cách giải quyết của họ. Ngay như ở Mỹ, tôi cũng đã từng bốn lần bị cảnh sát bắt giữ khi bày tỏ chính kiến của mình. Tôi được biết rằng sau khi Luật doanh nghiệp ra đời, hàng chục nghìn doanh nghiệp mới được thành lập, tạo thêm nhiều việc làm. Việt Nam đang đi đúng hướng và chính phủ Mỹ chỉ nên làm một việc duy nhất là giúp đỡ Việt Nam chứ không phải bắt Việt Nam làm theo những gì mình muốn.

Hỏi: Ông hy vọng nhiều vào kết quả cuộc điều trần?

Trả lời: Hạ nghị sĩ Smith là người cùng bang với tôi. Ngay khi từ Việt Nam trở về, tôi sẽ yêu cầu gặp ông Smith, thuyết phục ông từ bỏ việc theo đuổi dự luật nhân quyền. Tới thăm làng Hữu Nghị Việt Nam, tôi có cơ hội cảm nhận nỗi đau cả thể xác và tinh thần của trẻ em và cựu chiến binh Việt Nam là nạn nhân của chất độc da cam. Tôi sẽ công bố những hình ảnh này trên Đài truyền hình New York, cộng với những bức hình do chính tôi chụp tại Việt Nam. Trong cuộc chiến Việt Nam, số bom rải xuống đất nước này nhiều hơn cả số bom trong Chiến tranh thế giới lần thứ 2. Chúng tôi đã phá hủy Việt Nam nhưng chưa làm gì để giúp họ tái thiết. Tôi không thể chấp nhận cách lập luận của một số người biện hộ cho việc phân biệt đối xử bởi Việt Nam là một nước cộng sản. Nước Mỹ đã có giao thương bình thường với Trung Quốc, thu lợi hàng trăm tỷ USD từ thương mại. Việt Nam cũng nên phải được hưởng như vậy. Tôi sẽ trình bày điều này tại hạ viện. Tôi không đơn độc, ngài thị trưởng thành phố ủng hộ chuyến thăm của tôi, chủ tịch Phong trào cựu chiến binh vì hòa bình ủng hộ việc bảo vệ Việt Nam tại cuộc điều trần. Cá nhân tôi trước khi trở lại Việt Nam có gặp nhiều bạn cựu chiến binh, họ đều nói: "Thật là tốt. Chúng ta nên quay lại. Cần làm điều gì đó cho Việt Nam".

Hỏi: Tôi thấy ông đã khóc khi gặp gỡ các cựu chiến binh Việt Nam...

Trả lời: Tôi quá xúc động. Chúng tôi đến tham chiến tại Việt Nam (năm 1967), dù là khủng khiếp nhưng cũng chỉ một năm, hai năm. Còn họ, đã mất 10 năm, 15 năm, cả tuổi xuân của mình để bảo vệ đất nước. Họ chính là những người anh hùng. Tôi xúc động tột cùng khi chứng kiến họ vẫn đang phải chịu đựng nỗi đau của chiến tranh. Tôi cũng là nạn nhân của chất độc da cam. Hai bàn tay tôi hai năm gần đây bị bong da, nếu không bôi thuốc kịp thời thì những đốm đỏ sẽ lan rất nhanh. Nhưng bệnh tình của những cựu binh Việt Nam còn nặng hơn tôi nhiều…

* Xin cảm ơn ông.

CẨM HÀ thực hiện
(Báo Tuổi trẻ)