Socialist Republic of Vietnam

- Thưa Đại sứ, ông đánh giá thế nào về mức độ lòng tin giữa Việt Nam và Mỹ?

- Với tư cách đại sứ, tôi có trao đổi với các quan chức chính quyền, Bộ Ngoại giao, Quốc phòng, Hội đồng An ninh Quốc gia, các bộ ngành của Mỹ một cách rất thẳng thắn. Tôi nghĩ đó cũng là quá trình xây dựng lòng tin với nhau. Tôi nói với họ rằng, có những vấn đề Mỹ cần làm nhiều hơn nữa để tăng cường lòng tin giữa hai nước. Ví dụ, Mỹ cần sớm bỏ cấm vận vũ khí sát thương với VN. Mỹ có bỏ cấm vận thì chưa chắc VN đã mua vũ khí của Mỹ, nhưng đó là thể hiện lòng tin.

Thứ hai, trong các vấn đề kinh tế, đề nghị Mỹ quan tâm đúng mức hơn nữa những mối quan tâm của Việt Nam, không chỉ vì lợi ích của Mỹ. Trong đàm phán cũng vậy, phía Việt Nam mong muốn Mỹ sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam. Hiện đã 29 nước và nền kinh tế công nhận kinh tế thị trường ở VN. Rồi vấn đề ưu đãi thuế quan phổ cập. Tất cả những điều đó sẽ tăng cường hơn nữa quan hệ tin cậy giữa hai nước.

- Qua tiếp xúc với bà con Việt kiều, ông thấy sự quan tâm của Việt kiều với các vấn đề an ninh, chủ quyền biển đảo như thế nào?

- Phải nói Việt kiều rất quan tâm vấn đề an ninh, chủ quyền biển đảo trong nước. Nếu theo dõi trên mạng sẽ thấy rõ điều đó. Qua các cuộc gặp của tôi với cộng đồng người Việt, báo chí người Việt ở hải ngoại, họ hỏi rất nhiều về vấn đề này.

Tôi khẳng định rõ với báo chí người Việt rằng với người VN, chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ rất thiêng liêng, thiêng liêng với mọi người dân VN cả trong và ngoài nước. Vấn đề quan trọng là làm sao bình tĩnh xử lý các khác biệt, duy trì được môi trường hoà bình ổn định để phát triển đất nước và giải quyết những khác biệt đó trên cơ sở đàm phán và luật pháp quốc tế.

Nói chung, tôi nhận thấy bà con phản ứng tương đối tích cực với những điều tôi nêu. Ví dụ, tờ Viet Weekly đã cử phóng viên bay từ California lên Washington D.C. gặp tôi để phỏng vấn. Tôi nói rõ với họ những điều nêu trên về chủ quyền của ta, về biên giới lãnh thổ, vấn đề với Trung Quốc.

Họ cũng hỏi tôi có điều gì nhắn nhủ với bà con, tôi nêu mấy điều: Thứ nhất, tôi mong bà con ta ở Mỹ được làm ăn sinh sống ổn định, hoà nhập vào xã hội Mỹ.

Thứ hai, tôi mong bà con đoàn kết với nhau hơn nữa, có đoàn kết ta mới có tiếng nói mạnh với xã hội sở tại.

Thứ ba, giáo dục con cái làm sao học hành tốt. Tôi thăm nhiều trường đại học Mỹ, cả các trường đại học lớn, họ đánh giá sinh viên VN học tập rất nghiêm chỉnh, vào loại hàng đầu, tôi rất tự hào.

Cuối cùng, tôi nhắn bà con hãy hướng về quê hương đất nước bằng nhiều hình thức khác nhau, bằng tâm tư tình cảm của chính mình, người nào chưa có điều kiện về thì nên về. Ai cũng muốn có ít nhất một lần đặt chân lại nơi chôn nhau cắt rốn.

- Tiến trình đàm phán quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước đang ở đâu, thưa Đại sứ?

- Hiện nay, sau 16 năm bình thường hoá, quan hệ hai bên đã phát triển vượt bậc, toàn diện, có khuôn khổ hợp tác rõ ràng tất cả mọi mặt ngoại giao chính trị an ninh khoa học giáo dục, kỹ thuật, thương mại đầu tư. Quan hệ hai nước đang phát triển trên đà các khuôn khổ đó. Lãnh đạo hai nước đã nhiều lần phát biểu mong quan hệ hai nước tiếp tục nâng lên tầm cao mới. Tầm cao đó thế nào, nội hàm, tên gọi của quan hệ đó thế nào thì vẫn đang trong quá trình đàm phán.

- Sự nổi lên của Trung Quốc (TQ) có được đề cập trong các cuộc làm việc của ông với phía Mỹ?

- Sự nổi lên của TQ thì cả thế giới đều bàn đến. Tôi có tiếp xúc nhiều giới ở Mỹ, họ nói nhiều về sự nổi lên của TQ. Tôi cũng nói với họ rằng, đối với VN, sự nổi lên của TQ có cả thách thức và cơ hội. Nhưng chúng tôi nhìn thấy cơ hội nhiều hơn, cơ hội để phát triển hợp tác hơn nữa. Nhưng ta cũng thấy rõ những thách thức. Còn phía Mỹ cũng nói rõ Mỹ mong muốn VN có quan hệ tốt cả với Mỹ, cả với TQ.

- Xin Đại sứ cho biết định hướng hợp tác an ninh quốc phòng Việt – Mỹ trong năm tới?

- Trong năm nay đã có đối thoại an ninh quốc phòng lần 2, ta đã ký bản ghi nhớ về hợp tác quốc phòng hai nước, xác định một số lĩnh vực ưu tiên hợp tác không chỉ trong 2012 mà trong cả những năm tới, trên cơ sở tôn trọng độc lập chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của nhau. Tôi nghĩ trong mọi lĩnh vực, ta đều có thể tăng cường hợp tác với Mỹ.

- Xin cảm ơn Đại sứ.

(Nguồn: Báo Lao động ngày 15/12/2011)