Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Dy Niên trả lời phỏng vấn

Nhandan.org.vn, Cập nhật 10 giờ 22 - 1-1-2004


Nhân dịp đất nước bước sang năm mới 2004, Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Dy Niên đã điểm lại những thành tích nổi bật, ghi dấu ấn của hoạt động đối ngoại thời gian tới để tiếp tục thực hiện thành công đường lối đối ngoại của Ðại hội Ðảng lần thứ IX.

Hỏi: Thưa Bộ trưởng, hoạt động đối ngoại lớn của Ðảng và Nhà nước ta trong năm 2003 có gì nổi bật, ghi dấu ấn?

Bộ trưởng Nguyễn Dy Niên:

Năm 2003, diễn biến sôi động trong tình hình thế giới và khu vực đã tác động không nhỏ đến môi trường đối ngoại, an ninh và phát triển kinh tế của đất nước ta. Trong bối cảnh đó, hoạt động đối ngoại của Ðảng và Nhà nước Việt Nam được triển khai năng động và tích cực, rộng khắp và hiệu quả thiết thực, đóng góp quan trọng vào những thành tựu chung của đất nước trong công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và chủ động hội nhập quốc tế theo tinh thần và dưới ánh sáng của Nghị quyết Ðại hội Ðảng lần thứ IX.

Nét nổi bật nhất là chúng ta giữ vững môi trường hòa bình và ổn định cần thiết cho việc thực hiện thành công công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa và chủ động hội nhập quốc tế. Chúng ta tiếp tục cải thiện mạnh mẽ quan hệ hợp tác nhiều mặt với tất cả các đối tác, tạo dựng khuôn khổ quan hệ hợp tác ổn định, lâu dài với nhiều đối tác chính, tích cực tìm kiếm giải pháp cho những vấn đề tồn tại với một số đối tác, đẩy mạnh hội nhập quốc tế, tham gia chủ động và thiết thực vào hoạt động của các tổ chức, diễn đàn và thể chế quốc tế và khu vực mà chúng ta là thành viên. Chúng ta đã xử lý tốt, kịp thời các vấn đề đối ngoại mới nảy sinh cho nên vừa bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ và lợi ích của đất nước, kiên định nguyên tắc đối ngoại, đồng thời hạn chế tác động tiêu cực. Hoạt động đối ngoại đã đóng góp quan trọng vào việc tăng cường thế và lực cho đất nước, nâng cao vị thế và uy tín quốc tế của đất nước.

Nét nổi bật tiếp theo là hoạt động đối ngoại đóng góp ngày càng nhiều hơn và thiết thực hơn vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Hoạt động đối ngoại phục vụ phát triển kinh tế được coi là nhiệm vụ trọng tâm và đạt được chuyển biến rõ nét trong năm qua, từ việc tăng cường nhận thức trong ngành đến từng bước hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cần thiết và đạt những kết quả ban đầu rất đáng khích lệ. Các hoạt động đối ngoại của Ðảng và Nhà nước Việt Nam, đối ngoại nhân dân và của các tỉnh, thành phố trong cả nước đều góp phần quan trọng vào việc tranh thủ nguồn vốn đầu tư và viện trợ phát triển từ bên ngoài, khai thác thị trường xuất khẩu cho hàng hóa Việt Nam, mở rộng hợp tác lao động quốc tế và thúc đẩy du lịch trong bối cảnh cạnh tranh kinh tế quốc tế ngày càng gay gắt hơn và môi trường chính trị - an ninh quốc tế diễn biến bất lợi đối với không ít lĩnh vực và ngành kinh tế đối với các nước, trong đó có Việt Nam. Có thể nói hoạt động đối ngoại đang phát huy mạnh mẽ tác động của nó như một nhân tố đặc thù cho phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh tình hình hiện nay.

Một nét nổi bật nữa trong hoạt động đối ngoại năm qua là những chuyển biến tích cực trong hội nhập kinh tế quốc tế, hoạt động ngoại giao đa phương, văn hóa và thông tin đối ngoại, công tác về người Việt Nam ở nước ngoài và phát huy vai trò cũng như hiệu quả của mọi loại hình ngoại giao. Chúng ta đã tham gia sâu rộng và hiệu quả hơn vào Khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA), có những đóng góp tích cực trong Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), tiến hành đàm phán vòng 7 gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), chuẩn bị tích cực cho Hội nghị cấp cao Á - Âu lần thứ V (ASEM-5) tổ chức tại Hà Nội vào năm 2004 và đang đảm nhiệm tốt chức trách điều phối viên ASEM, tham gia vào các nỗ lực chung của Liên hợp quốc trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển của Hội nghị Thiên niên kỷ, thúc đẩy xóa đói, giảm nghèo, thu hẹp khoảng cách phát triển, các vấn đề xuyên quốc gia... và bắt đầu vận động cho việc ứng cử vào ghế thành viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2008 - 2009. Thành công của SEA Games 22 và ASEAN Para Games 2 cũng góp phần quan trọng cho hoạt động đối ngoại của Việt Nam. Những kết quả đó không những gắn kết Việt Nam và thế giới chặt chẽ với nhau hơn nữa, mà đóng góp rất quan trọng vào việc không ngừng nâng cao vị thế của Việt Nam trên quốc tế.

Chúng ta ý thức được rằng vẫn còn nhiều việc phải làm, còn phải nỗ lực hơn nữa để thực hiện thành công đường lối đối ngoại của Ðảng và Nhà nước. Nhưng chúng ta hoàn toàn có quyền tự hào về những thành tích đối ngoại mà chúng ta đã đạt được trong một năm đầy biến cố, khó khăn và phức tạp trên thế giới và khu vực như năm 2003 vừa qua.

Hỏi: Thưa Bộ trưởng, xin Bộ trưởng đánh giá về ý nghĩa của những thành tích đối ngoại ấy?

Trả lời:

Những thành tích đối ngoại nói trên có ý nghĩa rất quan trọng đối với chúng ta trong việc thực hiện thắng lợi công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và chủ động hội nhập quốc tế theo tinh thần và định hướng của Ðại hội Ðảng lần thứ IX.

Trước hết, những thành tích đối ngoại ấy khẳng định tính đúng đắn của đường lối đối ngoại của Ðảng và Nhà nước nói riêng và đường lối đổi mới nói chung, khẳng định bản lĩnh lãnh đạo của Ðảng và khả năng của đất nước vững vàng vượt qua mọi thử thách của thời gian và thời cuộc để vươn tới mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, từ đó củng cố lòng tin của chúng ta vào sự tất thắng của sự nghiệp đổi mới.

Thứ hai, thành tích đối ngoại ấy cùng với thành tựu phát triển chung của đất nước đã tạo tiền đề thuận lợi và cần thiết để chúng ta phát huy hơn nữa vai trò của đối ngoại trong bối cảnh tình hình mới đối với xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, tăng thêm thế và lực cho đất nước để đối phó với thách thức mới, nắm bắt vận hội mới.

Thứ ba, ổn định chính trị, tăng trưởng kinh tế và vị thế quốc tế được tăng cường của đất nước đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với hoạt động đối ngoại. Thành tích đối ngoại năm qua là kết quả chung của tất cả các ngành và tỉnh, thành phố trong cả nước, của tất cả các loại hình đối ngoại dưới sự chỉ đạo thống nhất của Ðảng và Nhà nước. Thành tích đó cho thấy đối ngoại thật sự có khả năng trở thành một nguồn lực và động lực cho đất nước trong giai đoạn mới.

Hỏi: Xin Bộ trưởng phác thảo những giải pháp công tác đối ngoại của Ðảng và Nhà nước ta sẽ triển khai trong năm 2004 để tiếp tục thực hiện thành công đường lối đối ngoại của Ðại hội Ðảng lần thứ IX.

Trả lời:

Năm 2004 tiếp tục có nhiều biến động trong tình hình thế giới và khu vực với tác động sâu sắc tới các nước, trong đó có Việt Nam, đặt ra không ít khó khăn và thách thức mới đối với đối ngoại của Việt Nam.

Ðại hội Ðảng lần thứ IX đã chỉ rõ đường lối đối ngoại và phương châm đối ngoại cho Việt Nam. Đến nay chúng ta đã có kinh nghiệm quý báu trong việc triển khai thực hiện thành công đường lối đối ngoại đó. Năm 2004 và cả những năm tiếp theo, chúng ta vững bước theo hướng đi đó, phát huy cao độ những thành quả đã đạt được, kiên định những nguyên tắc và mục tiêu đối ngoại, bình tĩnh và nhạy bén ứng phó, phấn đấu đạt những thành tích đối ngoại to lớn hơn.

Ðể đạt được mục tiêu ấy, hai trọng tâm lớn trong hoạt động đối ngoại năm tới là tạo chuyển biến quan trọng trong quan hệ hợp tác với những đối tác cơ bản theo hướng xây dựng mối quan hệ hợp tác lâu dài cùng có lợi giữa các đối tác tin cậy lẫn nhau và tăng cường hơn nữa công tác đối ngoại phục vụ phát triển kinh tế. Ðồng thời với việc tập trung vào hai trọng tâm lớn này, chúng ta cần tiếp tục phát triển quan hệ hợp tác nhiều mặt với các đối tác khác, tạo dựng sự đan xen lợi ích để thúc đẩy sự tin cậy lẫn nhau và nâng cao hiệu quả thiết thực. Chúng ta tiếp tục chủ động tham gia tích cực vào các tổ chức và thể chế quốc tế, khu vực, vào việc giải quyết các vấn đề toàn cầu đặt ra đối với nhân loại, thể hiện trách nhiệm của chúng ta đối với cộng đồng quốc tế. Những lĩnh vực đối ngoại khác cũng cần được đẩy mạnh. Việc phát huy vai trò và phối hợp hài hòa các loại hình đối ngoại Ðảng, Nhà nước, nhân dân... đóng vai trò rất quan trọng.

Năm 2004 sẽ là năm rất có ý nghĩa đối với quá trình hội nhập quốc tế của chúng ta, đặc biệt đáng chú ý là chuẩn bị gia nhập WTO và tổ chức Hội nghị cấp cao ASEM lần thứ V, những dấu mốc rất quan trọng đối với hội nhập quốc tế của chúng ta và động lực mới cho bước tiến mới của chúng ta.

Môi trường đối ngoại của Việt Nam năm tới sẽ có không ít biến động, nhưng tôi tin tưởng chắc chắn là đối ngoại Việt Nam sẽ tiếp tục hoàn thành nhiệm vụ mà Ðảng và nhân dân giao phó, xứng đáng với lòng tin và mong đợi của Ðảng và nhân dân vì đối ngoại Việt Nam có đường lối đúng đắn, sự lãnh đạo và tham gia trực tiếp của lãnh đạo Ðảng và Nhà nước, của toàn quân và toàn dân, được hậu thuẫn bằng ý chí của dân tộc và thành tựu phát triển đã đạt được, được soi sáng bằng chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, được mở lối bằng Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 (khóa IX) và được tiếp thêm sức mạnh bằng niềm vui và tự hào về thành tích đối ngoại năm qua.

Xin chân thành cảm ơn Bộ trưởng.

PHƯƠNG HÀ thực hiện