Socialist Republic of Vietnam

Tuổi trẻ 19/6: Khoảng gần 24g đêm 17/6/2003 (giờ Việt Nam), Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã đưa ra quyết định cuối cùng về vụ kiện cá ba sa, cá tra bán phá giá tại thị trường Mỹ theo hướng rất bất lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam, chứng tỏ con cá Việt Nam vẫn tiếp tục bị xử ép ở thị trường Mỹ.

Trả lời phóng viên báo Tuổi Trẻ về phản ứng của Bộ Thơng mại Việt Nam trước quyết định của DOC, Thứ trưởng Lương Văn Tự khẳng định:

Quyết định cuối cùng của Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đưa ra ngày 17/6 một lần nữa cho thấy việc điều tra, xem xét và đánh giá của DOC là không khách quan, không công bằng, chỉ nhằm bảo hộ cho ngành công nghiệp sản xuất cá da trơn Hoa Kỳ mà đi ngược lại tinh thần tự do hoá thương mại. Bộ Thương mại Việt Nam khẳng định các doanh nghiệp xuất khẩu cá của Việt Nam không bán phá giá. Khi đ ưa ra kết luận này, DOC đã không xem xét đến những điểm đặc thù của ngành sản xuất, chế biến thuỷ sản Việt Nam, trong khi chính những thuận lợi về điều kiện địa lý, điều kiện nuôi trồng, giá nhân công rẻ và nguồn giống tốt đã giúp cá tra - ba sa Việt Nam có giá thành thấp hơn nhiều nước khác. Nếu Hoa Kỳ áp dụng biên bộ bán phá giá cao như vậy, cá tra - ba sa philê đông lạnh của Việt Nam vào thị trường Hoa Kỳ sẽ rất khó khăn.

Câu hỏi: So với biên độ sơ bộ do phía Hoa kỳ đưa ra, mức phán quyết cuối cùng ngày 17/6 cao hơn đáng kể. Tại sao vậy, thưa ông?

Trả lời: Vì không công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường, phía Hoa Kỳ đã lấy giá cá tại Bangladesh làm cơ sở để xem xét và mức tính chỉ bắt đầu từ cá nguyên con cho đến chế biến philê để đa ra mức phán quyết. Đây là điều hết sức vô lý.

Câu hỏi: Quyết định này đã là quyết định cuối cùng chưa, thưa ông? Liệu Việt Nam có thể tiếp tục có những kiến nghị phía Hoa Kỳ xem xét lại một lần nữa không?

Trả lời: Theo quy định của Luật chống bán phá giá Hoa Kỳ, quyết định cuối cùng sẽ do Uỷ ban Thương mại quốc tế Hoa Kỳ (ITC) đa ra trong 45 ngày nữa, tức là ngày 31/7. Chỉ khi ITC có quyết định cuối cùng về việc cá tra - ba sa philê đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam vào thị trường Hoa Kỳ có đe doạ gây thiệt hại hay đã gây thiệt hại cho ngành công nghiệp cá da trơn Hoa Kỳ, DOC mới có thể ban hành lệnh áp dụng thế chống bán phá giá theo biên độ đã đưa ra.

Cho đến giờ phút này, đại diện Bộ Thương mại Việt Nam cùng Bộ Thuỷ sản và Hiệp hội xuất khẩu thuỷ sản (VASEP) vẫn đang tiếp tục giải trình và chứng minh cho ITC thấy rằng quyết định sơ bộ của họ (ngày 9/8/2002) về việc cá Việt Nam nhập khẩu vào Hoa Kỳ “đe doạ gây thiệt hại cho ngành sản xuất trong nớc” là không chính xác, vì số lượng cá Việt Nam nhập khẩu thị trường này chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong thị trường catfish Hoa Kỳ, khẳng định các doanh nghiệp Việt Nam không bán phá giá cá tra - ba sa vào thị trờng Hoa Kỳ và kiến nghị họ xem xét lại quyết định của DOC.

Câu hỏi: Với những bằng chứng mà Việt Nam đã nêu ra trước đây và bản thân phía Hoa Kỳ cũng đã đi tìm hiểu trực tiếp tại đồng bằng sông Cửu Long, DOC vẫn đưa ra phán quyết như vậy. Bộ Thương mại có dự kiến làm gì?

Trả lời: Chúng ta sẽ phải tiếp tục chứng minh là cá tra - ba sa của Việt Nam bán vào đây là căn cứ giá cạnh tranh chứ không phải là bán phá giá, yêu cầu Hoa Kỳ xem xét lại phương pháp tính giá thành sản xuất cá tại Việt Nam. Như tôi đã nói ở trên, điều kiện tự nhiên thuận lợi, quá trình nuôi trồng, chế biến và xuất khẩu sản phẩm đã theo một chu trình khép kín nên sản phẩm cá tra - ba sa có tính cạnh tranh cao trên thị trường Hoa Kỳ. Thuy nhiên, khi tính toán về giá thành sản phẩm, DOC đã không xem xét sản phẩm này đúng theo chu trình khép kín đó và chỉ tính từ cá nguyên con cho đến chế biến philê, do đó chưa chính xác, chưa phù hợp với thực tế. Những điều này sẽ được phía Việt Nam kiến nghị lại một lần nữa với ITC để họ xem xét. Bộ Thương mại Việt Nam cũng hy vọng rằng những kiến nghị này của Việt Nam sẽ được ITC xem xét một cách nghiêm túc và có thái độ khách quan khi đưa ra quyết định cuối cùng.

Câu hỏi: Còn trong trường hợp ITC chấp nhận giải trình của phía Việt Nam, liệu có thể dự đoán mức thuế mà họ áp dụng không, thưa ông?

Trả lời: Rất khó có thể đưa ra một con số nào đó cụ thể. Chúng tôi chỉ hy vọng có thể giảm được ít nhất một nửa mức mà DOC đưa ra.