Cơ hội xuất khẩu hàng Việt Nam vào thị trường Hoa Kỳ



Hà Nội (Ttxvn 26/1/2001)
Theo dự báo của Bộ Thương mại, từ nay đến năm 2005, kim ngạch xuất khẩu sang Hoa Kỳ sẽ tăng khoảng 30-35%/năm, đạt 2,8 đến 3 tỷ Usd vào năm 2005.

Năm 2000, đánh dấu một bước tiến mới trong quan hệ Việt Nam- Hoa Kỳ với việc hai nước ký Hiệp định thương mại song phương (tháng 7/2000). Hiệp định nay đã mở ra cơ hội lớn cho các nhà xuất khẩu Việt Nam thâm nhập vào một trong những thị
trường lớn nhất thế giới.

Quan hệ thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ được nối lại vào năm 1995 nhưng cho tới nay, hàng hoá của Việt Nam vẫn chưa có được thị phần đáng kể và chỗ đứng vững chắc trên thị trường Hoa Kỳ. Nguyên nhân chủ yếu là do chưa có một hiệp định thương mại, Hoa Kỳ chưa dành cho Việt Nam quy chế thương mại bình thường (NTR). Hàng hoá của Việt Nam vì vậy vẫn phải chịu thuế suất thuế nhập khẩu cao hơn các nước khác khi đi vào thị trường Hoa Kỳ.

Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ tăng khá mạnh trong những năm vừa qua, từ 204 triệu Usd vào năm 1996 lên 504 triệu Usd vào năm 1999 và khoảng 700 triệu Usd năm 2000- theo thống kê của Hải quan Việt Nam. Tuy nhiên kim ngạch xuất khẩu sang Hoa Kỳ hiện chỉ chiếm khoảng 5% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam và chưa bằng 1/3 kim ngạch Việt Nam xuất khẩu sang Eu, 1/5 kim ngạch xuất khẩu sang Nhật.

Các mặt hàng giày dép, hải sản, cà phê, dầu thô, hàng may mặc, hạt tiêu và hạt điều hiện chiếm khoảng 90% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ. Một số mặt hàng khác như rau quả, vật liệu xây dựng, đồ gỗ hàng thủ công mỹ nghệ, cao su, đồ da, sữa, đồ uống đều đã bước đầu được xuất khẩu sang thị trường Mỹ nhưng số lượng còn rát ít ỏi.

Sau khi Hiệp định Thương mại được thông qua, thuế suất thuế nhập khẩu của của nhiều mặt hàng xuất khẩu từ Việt Nam sẽ giảm rất mạnh. Chẳng hạn, thuế của mặt hàng dứa hộp sẽ giảm khoảng 10 lần, hàng gốm sứ, thủ công mỹ nghệ, giảm từ 7 đến 8 lần, hàng giày dép giảm từ 3 đến 4 lần. Theo ông Trần Quốc Khánh, Vụ phó Vụ xuất nhập khẩu Bộ Thương mại, xuất khẩu các mặt hàng giày dép, may mặc, thủ công mỹ nghệ, đồ gỗ, rau quả, thực phẩm và hải sản chế biến sẽ có tốc độ tăng khá nhất, chủ yếu do năng lực sản xuất của Việt Nam còn lớn và thuế nhập khẩu sẽ giảm mạnh so với trước đây. Một số mặt hàng khác như cà phê, hạt tiêu, hạt điều xuất khẩu sẽ tăng không nhiều.

Mặt hàng có khả năng tăng kim ngạch được nhắc đến nhiều nhất là hàng dệt may. Trên thực tế, hàng dệt may Việt Nam đã xuất hiện trên thị trường Hoa Kỷtong vài năm qua, chủ yếu là hàng gia công cho các công ty nước ngoài. Một số công ty dệt may Việt Nam như Thành Công, Thắng Lợi cũng đã có sản phẩm xuất khẩu sang Hoa Kỳ nhưng kim ngạch còn nhỏ bé. Kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may sang Hoa Kỳ dự kiến sẽ tăng khá nhanh ngay sau khi Hiệp định được thông qua, trong năm 2001 có thể đạt 100 triệu Usd (hiện nay khoảng 50 triệu Usd).

Mặt hàng được quan tâm thứ hai là giày dép và sản phẩm da. Những năm qua, nhiều công ty đã sẵn sàng chấp nhận mức thuế suất hiện nay để đưa hàng sang Hoa Kỳ, nhằm từng bước làm quen với thị trường này. Tuy nhiên chủng loại hàng giày dép Việt Nam xuất khẩu vào Hoa Kỳ hiện chưa đa dạng, chủ yếu là giày nam, giày trẻ em, giày dép đi trong nhà và dép tắm biển. Sau khi Hiệp định thương mại có hiệu lực, thuế suất mặt hàng này sẽ giảm, kim ngạch xuất khẩu giày dép có thể tăng trưởng mạnh và bền vững.

Một mặt hàng nữa có thể tăng xuất khẩu vào Hoa Kỳ là hải sản. Năm 2000, với hai mặt hàng chính là tôm và cá đông lạnh, ước tính xuất khẩu hải sản sang Hoa Kỳ đạt gần 300 triệu Usd. Việt Nam hiện đứng hàng thứ 9 trong số các nước cung cấp tôm cho Hoa Kỳ. Với nhu cầu lớn, triển vọng tăng xuất khẩu tôm và cá đông lạnh vào thị trường Hoa Kỳ khá sáng sủa cho là các doanh nghiệp Việt Nam.

Hoa Kỳ còn là thị trường lớn đối với hàng thủ công mỹ nghệ, đặc biệt là các sản phẩm gốm sứ. Tuy đã vào được thị trường Hoa kỳ với tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm khá cao nhưng nhìn chung kim ngạch xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ của Việt Nam vào Hoa Kỳ vẫn còn rất nhỏ bé. Nếu được hưởng quy chế thương mại bình thường kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này chắc chắn sẽ tăng nhanh vì về cả chất lượng và mẫu mã, hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam không thua kém hàng của Trung Quốc. Kim ngạch xuất khẩu có thể đạt tới con số trăm triệu Usd trong tương lai gần.

Cao su cũng là mặt hàng có tiềm năng tiêu thụ trên thị trường Hoa Kỳ. Việt Nam chưa xuất khẩu được nhiều cao su vào Hoa kỳ, chỉ khoảng vài triệu Usd/năm do chủng loại cao su Việt Nam sản xuất hiện nay chưa phù hợp với nhu cầu cảu thị trường. Khả năng xuất khẩu cao su tự nhiên, vì vậy sẽ phụ thuộc nhiều vào sự chuyển đổi cơ cấu chủng loại sản phẩm cao su của các doanh nghiệp Việt Nam. Khả năng tăng kim ngạch xuất khẩu lên vài chục triệu Usd/năm là không khó./.